Kontaketan protagonistak bereganatu nahiko lukeen neutraltasun bereko tonua darabil. Ahotsa ere narrazioaren beste berezitasun nagusietako bat da, istorio honen egiazko narratzailea pertsonaiaren kontzientzia baita, hari une oro hitanoa baliatuz zuzentzen zaiona. Izan ere, narrazio-mailan protagonista erabatekoa bada ere, istorioan lekuko huts bihurtzen da. Bere ingurua aztertzetik aparte, eta autoanalisi eta digresiorako joera konpultsiboa albo batera utzita, ez du apenas jarrera aktiborik erakusten. Baliteke Gizon bat lotan epikotasunik gabeko eleberria izatea, halere, estimulu urritasun egoera muturreko bat irudikatu arren, testu zinez estimulagarria da.

Iraitz Urkulok, 2014ko azaroaren 15ean.

Bigarren pertsonaren erabilerak mailu baten antzera kolpatzen du bere buruarekin mintzo den pertsonaia-narratzailea, begiak ixtea erabakiko du astunegia zaion existentziaz, eta arrazoirik gabe barneratzen zaion indiferentziaz jabetzeko edo desjabetzeko. Formari dagokionez, esperimentazioaren molde guztiak darabiltzan arren (lokamuts batean zehar pertsonaiak jasaten dituen esperientziak biziki onak dira) Perecek formaz honat ere badaki bere kartak jokatzen (pertsonaia aspertuak orduak eta egunak bridgean ematen dituen legez) kasu honetan, “xehetasun txikienen hautemate gero eta zorrotzagoa eta gero eta alferrikakoa…”. Ohiturak, asperdurak eta Paris urdindu baten zamak uzten dizkioten aukera itogarrien berri ematen digu, eta kasu honetan ez dauka txantxetarako gogo larregirik. Pertsonaia bizitzaren bidez suizidatuko da eta heriok ere ez du salbatuko. Narratzaileak salba lezake baina lar arduratuta dago kontakizun esperimentalean. “Ez hago hilik eta heriotzak ere ez hinduke jaregingo…”. Duda izpirik gabe, opari bikoitz itzela eskaini digu Igelak: narratzaile nekaezinaren begia lagun, uda axolagabe zeharkatzeko itsaso esperimentala.

Hasier Rekondok, 2014eko uztailaren 6an.